Kinderen krijgen op steeds jongere leeftijd een mobiele telefoon. Dat is leuk maar vooral ook praktisch, voor zowel kind als ouder. Ook op school wordt steeds vaker verwacht dat kinderen zelf een smartphone hebben. Maar wat is een geschikte eerste mobiele telefoon voor je kind en waar moet je allemaal aan denken?
Waarom je kind een mobiel nodig heeft
Steeds meer kinderen hebben een smartphone. Op de middelbare school kan je kind niet meer zonder mobiel maar ook jongere kinderen zijn veel vaker dan vroeger in het bezit van een mobiele telefoon of smartphone.
1. Bereikbaarheid
De eerste reden om kinderen een mobiele telefoon te geven is vaak bereikbaarheid. Wanneer kinderen wat zelfstandiger worden en vaker alleen onderweg zijn vinden ouders het een veilig gevoel als hun kind een mobieltje heeft. Als er iets is kan het kind de ouder bellen. Of even een appje sturen als het veilig is aangekomen bij de voetbaltraining. Ook voor kinderen is het heel handig: eerst even vanaf school vragen of er een vriendje mee mag komen naar huis, in plaats van er thuis achter komen dat het vandaag niet uitkomt.
Eerlijk gezegd gebruik ik de lokaliseer functie van de iPhone van mijn zoontje ook om te zien waar hij zich bevindt als het voor mijn gevoel te lang duurt voor hij thuis is. Is hij onderweg naar huis of is hij toch nog op het schoolplein blijven hangen? Dat geeft me een veilig gevoel.
2. Meedoen
Wanneer steeds meer kinderen een smartphone hebben wordt er natuurlijk ook onderling en in de klas meer gebruik van gemaakt. Op de middelbare school wordt er van uit gegaan dat elk kind een smartphone heeft. Maar ook in groep 7 en 8 van veel basisscholen wordt er al steeds vaker gebruik van gemaakt, bijvoorbeeld om in de les iets op te zoeken op internet.
Natuurlijk kunnen ze met hun mobiele telefoon ook gamen, mooie foto’s en filmpjes maken en bewerken, muziek luisteren. Maar vooral ook het sociale aspect is enorm belangrijk. Je kind wil graag meedoen met de groep en dat is natuurlijk prima. Er worden afspraken gemaakt via de whatsapp, er ontstaan whatsapp groepen, kinderen gaan elkaar volgen op Snapchat, Instagram of Musically of andere sociale media.
Zeker bij een eerste smartphone is het handig om je kind wat te begeleiden. Wat mag hij wel en niet doen, wat is handig? Hoe houd je het veilig en leuk voor iedereen? Begeleid je kind bij het leren hoe om te gaan met sociale media. Lees hierover meer op de website van mediawijsheid.
Welke mobiel geef je je kind
Dan is de vraag: welke telefoon geef je je kind? Veel jongere kinderen zijn vaak nog niet zo heel netjes op hun spullen, ze laten nog wel eens iets vallen of vergeten gewoon hun spullen mee te nemen. Om dan direct voor honderden euro’s de allernieuwste en duurste telefoon aan te schaffen is ook zonde.
Een goedkopere telefoon van een onbekend merk kan natuurlijk ook. Toch heeft het voordelen om je kind eenzelfde merk of in ieder geval een telefoon met hetzelfde besturingssysteem te geven als dat je zelf gebruikt.
Veel gezinnen maken ook gebruik van het “doorgeef” systeem, zo ook wij. Als ik straks die mooie iPhone Xr koop, schuift mijn nog prima werkende iPhone 8 door naar de oudste zoon (die daar natuurlijk zijn eigen simkaart in stopt en heel gelukkig wordt van een mooiere nieuwe telefoon met meer mogelijkheden). Hij op zijn beurt geeft zijn iPhone 6 aan zijn jongere broertje, die superblij is met zijn eigen smartphone en niet maalt om de krassen op de achterkant – daar komt toch een hoesje overheen.
Een tweedehands of refurbished toestel van dat merk kopen kan natuurlijk ook.
Gebruiksgemak
Een gebruiksvriendelijke telefoon is natuurlijk, zeker voor een eerste mobiel, wel handig. Jij zal je kind moeten leren om te gaan met het toestel. Een toestel of besturingssysteem waar je zelf handig mee bent is dan aan te raden.
(Let op: kinderen leren wel heel snel, en zeker dit soort dingen. Veel pubers hebben qua kennis van de nieuwste digitale snufjes en apps hun ouders al ver achter zich gelaten. Gelukkig zijn ze vaak nog wel bereid om je te helpen als je er zelf niet meer uitkomt).
Familie-instellingen
Wanneer alle apparaten in huis met hetzelfde besturingssysteem werken kun je makkelijker delen. Een iPad aan je kind uitlenen om een spelletje te spelen is dan eenvoudiger als het kind al kennis heeft van iOS.
Het is een goed idee om de telefoons van je gezin aan elkaar te koppelen en gebruik te maken van familieinstellingen. Via ‘Delen met gezin’ kunnen maximaal zes gezinsleden elkaars aankopen en bijvoorbeeld foto’s of agenda via de iCloud delen en zoekgeraakte apparaten zijn eenvoudig te traceren. Aangekochte apps op het ene toestel zijn dan ook op de andere apparaten in huis te gebruiken, bij het gebruik van een familieaccount dus je hoeft nooit dubbel te betalen.
Ouderlijke controle
Bij grotere kinderen die beter weten hoe alles werkt moet je natuurlijk wat meer om de privacy gaan denken, maar zeker bij een jonger kind met een eerste telefoon is het goed om af en toe eens mee te kijken wat je kind doet met die mobiel. Dat is uiteindelijk in het belang van het kind.
Er zijn diverse standaard instellingen en apps om ouderlijk toezicht in te stellen op de telefoons van je kinderen. Je kunt bijvoorbeeld instellen dat een ouder eerst toestemming moet geven wanneer een kind een app wil downloaden (ook als die gratis is) en dure in-app aankopen voorkomen. Je kunt controleren hoeveel tijd ze per dag besteden en aan welke apps, en als je wilt kun je limieten instellen zodat ze bijvoorbeeld niet langer dan een uur per dag op Youtube of Insta kunnen kijken of stel een periode per dag helemaal als “schermvrije tijd” in. Natuurlijk kun je ook leeftijdsgrenzen instellen en privacy apps gebruiken.
Kosten
Of de kosten voor telefonie en dataverbruik nu door jou of door je kind zelf betaald moeten worden, niemand wil te veel betalen. Met een sim-only abonnement kun je elk toestel gebruiken dat je maar wilt. Kies een abonnementsvorm waarbij je eenvoudig kunt bewaken dat er niet meer data wordt gebruikt dan vooraf is afgesproken. Natuurlijk leg je je kind uit dat het buiten de Wifi niet te veel Youtube filmpjes moet kijken omdat dat veel data kost, maar dat kunnen kinderen natuurlijk zomaar vergeten als ze eenmaal bezig zijn. Het is dan wel zo prettig als er aan het einde van de maand niet opeens flink bijbetaald moet worden.
Maak afspraken
Bij een eerste mobiele telefoon komt natuurlijk meer kijken dan alleen de uitleg hoe het toestel werkt. Ook moet je met je kind in gesprek over wat regels die bij het gebruik ervan komen kijken. Vaak is het gebruik van internet of tablets niet helemaal nieuw, maar toch is het hebben van een eigen mobieltje weer anders.
- Leg uit de telefoon NOOIT in het verkeer te gebruiken, lopend of op de fiets. Gevaarlijk!
- Leg uit over privacy. Wees voorzichtig met je eigen privacy van jezelf – geef geen adresgegevens of telefoonnummers aan onbekenden. Wees voorzichtig met het plaatsen van foto’s en filmpjes.
- Zet ook niet ongevraagd foto’s of filmpjes van anderen op internet.
- Vertel dat je kind altijd moet komen praten als er iets gebeurd is wat niet goed voelde. Misschien wordt er gepest, heeft hij zelf iets verkeerds gedaan, of heeft hij nare beelden gezien.
- Gebruik geen schermen voor het naar bed gaan in verband met het blauwe licht waardoor je niet meer slapen kunt.
- Maak afspraken over wat wel en niet netjes is. Gebruik de telefoon niet onder het eten, of als je met andere mensen in gesprek bent of ….
- Spreek af wie de kosten betaald voor het gebruik. En wat als er meer betaald moet worden vanwege te veel verbruik? Of al er iets stuk gaat? Lees meer over de kosten van een mobiele telefoon op de site van het Nibud.
Conclusie
Kinderen beginnen steeds jonger aan een mobieltje. Vanaf een jaar of tien hebben veel kinderen al een smartphone. Dan is het praktisch als dat toestel past bij de andere apparaten in het gezin. Een sim-only abonnement op een gebruikt toestel van jezelf of iemand anders is een goede optie. Verstandig is het wel om je kind goed bij staan als het voor het eerst de beschikking krijgt over een eigen smartphone.

Denise heeft een Bachelor in International Tourism Management en een Master of Science. Ze won verschillende prijzen, waaronder die voor beste afstudeerscriptie. Ze heeft veel ervaring met content creatie en wetenschappelijke onderzoek en is moeder van 2 jongens.