Er wordt steeds meer yoga aan jonge kinderen gegeven. Door yoga worden kinderen lichamelijk sterker en geestelijk evenwichtiger.
- Boek: Yoga voor Peuters en Kleuters
- Vanaf welke leeftijd kunnen kinderen aan yoga doen?
- Wat zijn de voordelen van Yoga voor kleine kinderen?
- Helpt yoga bij kinderen die ’s avonds niet goed kunnen slapen?
- Is Yoga voor kleintjes vergelijkbaar met yoga voor volwassenen?
- Mijn kind is nogal druk, is yoga ook geschikt hem?
- Heb je een voorbeeld van een hele simpele yoga oefening?
Boek: Yoga voor Peuters en Kleuters
Marjolein Smit heeft het boek Yoga voor Peuters en Kleuters geschreven vol met rustgevende en activerende yogaoefeningen en ademhalingsoefeningen en oefeningen om de zintuigen te stimuleren, liedjes en spelletjes. Het is te gebruiken door ouders met hun eigen kind(eren) maar ook beroepsmatig op bijvoorbeeld een kinderdagverblijf of peuterspeelzaal.
Behalve auteur is Marjolein Smit ook docent zwangerschapsyoga, babymassage en kinderyoga. Wij mochten haar wat vragen stellen.
Vanaf welke leeftijd kunnen kinderen aan yoga doen?
Vanaf 2 jaar kunnen kinderen al aan yoga doen. Soms heb ik nog jongere kinderen in mijn les, bijvoorbeeld een jonger broertje of zusje die onverwachts mee komt. Ze doen alles na wat ze kunnen en wat ze niet kunnen bekijken ze, gewoon lekker zittend op hun billen.
Wat zijn de voordelen van Yoga voor kleine kinderen?
Dat wordt in het boek ook uitgelegd, in hoofdstuk 1! Yoga heeft een positief effect op de motorische ontwikkeling en lichaamshouding. Kinderen worden bewuster van hun lichaam en van wat het allemaal kan. Het verbetert het zelfvertrouwen en concentratievermogen. En een groot voordeel vind ik: ze leren al jong het verschil tussen inspanning en ontspanning. Bijvoorbeeld eerst ga je brullen als een leeuw en rondlopen als een leeuw (actief) en daarna gapen en languit liggen als een leeuw, de leeuw gaat lekker uitrusten….
Helpt yoga bij kinderen die ’s avonds niet goed kunnen slapen?
Yoga kan zeker helpen. Bij jonge kinderen ben je nog niet zo met de gedachten zelf bezig maar wel bezig ‘uit het hoofd’ te komen en meer ‘in het lichaam’. Een massage voor het slapen gaan kan hier goed bij helpen. De “weerbericht massage” (oefening 78) is bij veel kinderen en hun ouders inmiddels een favoriet en onmisbaar ritueel geworden voor het slapen gaan. Zijn de kinderen ouder, vanaf een jaar of 8, dan zijn er meer en andere mogelijkheden om gedachten tot rust te brengen. En het piekeren te stoppen of te minderen. Deze oefeningen geef ik tijdens de Kinderyoga opleiding.
Is Yoga voor kleintjes vergelijkbaar met yoga voor volwassenen?
Wat een belangrijk verschil is, is de ingewikkeldheidsgraad van een yoga houding en hoe lang je in die houding staat. Veel yoga houdingen zijn nog niet geschikt voor de motoriek van een klein kind.
Wat wel mogelijk is, zijn houdingen die makkelijk na te doen zijn en die tot de verbeelding van een kind spreken. Dierenyoga is daar een heel goed voorbeeld van. We doen de dieren na en de houding wordt maar enkele tellen gedaan. Denk bijvoorbeeld ook aan roeien, fietsen, een brug onder door enzovoort. Bij kleine kinderen moet je de fantasie aanspreken en de kinderen middels een thema of een leuke verhaallijn de aandacht echt vasthouden. Veel afwisselen en veel herhalen werkt meestal goed. Dat is bij volwassenen niet aan de orde. Nog een verschil: Bij volwassenen kun je uitleggen waarom een houding goed is en zijn ze zich bewust waarom ze een houding doen. Bij kleine kinderen moet het vooral leuk zijn om te doen. De cognitieve motivatie om yoga te doen ontbreekt nog.
Hoe ouder de kinderen hoe meer je met ze kunt doen en hoe meer het begint te lijken op een volwassen les. Maar dat is echt pas vanaf 8 a 10 jaar. Dan kun je ook met ze mediteren en visualiseren. Dat kan met kleintjes nog niet.
Mijn kind is nogal druk, is yoga ook geschikt hem?
Ja, want dat zijn heel veel kinderen! Vandaar dat afwisseling en de aandacht vasthouden belangrijk is. Dit kun je doen door met thema’s te werken. Bijvoorbeeld een circus. Eerst lekker gek doen als een clown en rondrennen als een circuspaard. Maar daarna ook concentratie en inspanning door verschillende circuskunsten te doen en in het circus ook even ‘pauze’ te houden. Door even lekker te liggen, te gapen, naar een klein verhaaltje te luisteren of een muziekje.
Heb je een voorbeeld van een hele simpele yoga oefening?
Ja, de Houthakker (oefening 56 in het boek). Dit is een oefening die eigenlijk altijd goed werkt. Om energie te ontladen en weer energie te krijgen. Ook je hele lichaam ‘wassen’ of warm kloppen werkt altijd heel goed. Kinderen zitten na deze oefening echt lekkerder in hun vel.
Heb je een voorbeeld uit je eigen ervaring waarbij heel duidelijk zichtbaar was dat yoga een positieve invloed had op het kind?
Wat ik kenmerkend vind van kinderen die yoga les volgen sneller weer in balans zijn. Van heel druk, overprikkeld of heel verdrietig zijn, herstellen ze makkelijker. Omdat een kind weet en voelt hoe je dit doet en dat het werkt!

Denise heeft een Bachelor in International Tourism Management en een Master of Science. Ze won verschillende prijzen, waaronder die voor beste afstudeerscriptie. Ze heeft veel ervaring met content creatie en wetenschappelijke onderzoek en is moeder van 2 jongens.