Dikke, harde keutels of juist zachte, waterige brij, het komt allemaal voorbij in de toiletpot of in de luiers van je kind. Ontlasting in verschillende kleuren, vieze geuren of vreemde vormen. Als ouder kun je onzeker zijn of de ontlasting er wel zo uit hoort te zien. Wanneer moet je je als ouder zorgen gaan maken? En hoe zorg je er als ouder voor dat je kind een normale stoelgang heeft?
Wat is een normale stoelgang bij je kind?
De ontlasting van je kind bestaat uit onverteerbare voedselresten, water en darmbacteriën. Meestal heeft het een bruine kleur. Door bepaald voedsel, zoals bietjes of spinazie, kan ontlasting een andere kleur krijgen. De darmen persen langzaam de voedselresten door het lichaam naar de endeldarm. Als daar genoeg ontlasting is verzameld, moet je kind poepen. De ontlasting is normaal gesproken vrij soepel en kan gemakkelijk naar buiten worden geperst.
De stoelgang: hoe vaak poept je kind?
Ieder kind is uniek, ook in zijn of haar stoelgang. Het ene kind poept een paar keer per dag, terwijl een ander maar een paar keer per week poept. Baby’s poepen gemiddeld tussen de een en acht keer per dag. Als je kind ouder wordt en overgaat op vast voedsel, gaat je kind minder vaak poepen. Over het algemeen poepen kinderen drie keer per week tot drie keer per dag.
Het kan per dag of per week verschillen hoe vaak je kind ontlasting heeft. In principe is dit geen reden om je zorgen te maken. Pas als je kind ook buikpijn, pijn tijdens het poepen, juist hele harde ontlasting of hele dunne ontlasting heeft, is het verstandig om eens bij de huisarts langs te gaan.
Hoe ziet de stoelgang ofwel ontlasting eruit?
Ontlasting ziet er lang niet iedere keer hetzelfde uit. De ene dag is het stevig en bruin, de volgende dag is het een brij met een rode gloed erin. De structuur en kleur kunnen veranderen. Dit is grotendeels afhankelijk van wat je kind heeft gegeten.
Kleur
Meestal heeft poep een bruine kleur. Ook rode, groene, gele of oranje ontlasting is niet vreemd als je kind de dag ervoor groenten in die kleur heeft gegeten. Als de ontlasting een andere kleur heeft, vreemd ruikt én je hebt de dag of dagen ervoor geen groenten gegeten in die kleur, is het verstandig om langs de dokter te gaan. Er kan namelijk bij rode of zwarte poep ook bloed in de ontlasting zitten. Bij grijze of heel licht gekleurde poep kan het zijn dat er problemen zijn met de spijsvertering van je kind.
Hard, zacht of met stukjes
In de ontlasting van je kind kunnen stukjes onverteerd voedsel zitten. Vooral maiskorrels, pitjes of velletjes van tomaat of paprika komen vaker voor. Daar zitten namelijk vezels in die moeilijk verteerbaar zijn voor de darmen.
Ook de vorm en de dikte van poep verschilt per kind en vaak ook per keer. Van harde poep in de vorm van keuteltjes tot zachte koeienvlaaien. De vorm en dikte hangen vooral af van wat je kind de dag ervoor heeft gegeten.
Veel voorkomende problemen bij stoelgang
Soms gaat het niet helemaal lekker met de stoelgang van je kind. Waterachtige poep, niet of moeilijk kunnen poepen of wormpjes komen regelmatig voor bij kinderen.
Verstopping
Wanneer je kind minder dan drie keer per week ontlasting heeft, is er sprake van verstopping of obstipatie. Als de ontlasting lange tijd in de darm blijft zitten, krijgt je kind harde poep. De darmen halen namelijk steeds meer water uit de ontlasting. Als je kind moeite heeft met poepen en harde ontlasting heeft, kan dit een teken zijn van verstopping. Soms kan een harde prop ontlasting de uitgang van de darm blokkeren. Er loopt dan soms wat dunnere ontlasting langs de prop heen, waardoor er remsporen in de onderbroek ontstaan. Dit heet overloopdiarree.
Obstipatie herken je aan:
- Winderigheid. Doordat de voedselresten langer in de darmen blijven zitten, maken de bacteriën extra gassen aan. De winden die je kind laat, stinken meestal.
- Zeurende of krampende buikpijn. De darmen proberen de ontlasting steeds harder naar buiten te knijpen. Dit kan bij je kind pijn geven, meestal rond de navel.
- Huidirritaties rondom de bilstreek. Als je kind overloopdiarree heeft, waarbij waterige ontlasting langs de verstopping loopt, kan dit de huid irriteren. Vaak stinkt deze ontlasting ook.
- Minder zin om te eten. De ontlasting die de darmen verstopt, zorgt voor een vol gevoel en een bolle buik. Je kind heeft hierdoor al snel minder zin om te eten.
Diarree
Bij waterige, dunne ontlasting denk je al snel aan diarree. Vaak komt dit door een virus dat buikgriep veroorzaakt. Soms is een bacterie of parasiet de oorzaak. Bij de meeste kinderen gaat diarree binnen een paar dagen vanzelf over.
Let er goed op dat je kind voldoende drinkt bij diarree. Hij kan namelijk veel vocht verliezen. Als je kind uitdrogingsverschijnselen krijgt, zoals donkere urine, weinig of niet plassen of sufheid, neem dan direct contact op met de huisarts.
Peuterdiarree
Veel kinderen tussen de een en vier jaar hebben een of meerdere keren peuterdiarree. De ontlasting is dan dunner dan normaal. Het stinkt soms ook meer. Je kind voelt zich verder niet ziek, eet goed en groeit ook normaal. Er is dan geen reden om je zorgen te maken. Meestal ligt de oorzaak van peuterdiarree bij de voeding van je kind.
Wormpjes
Tijdens het buitenspelen kan je kind besmet raken met wormpjes. De meest voorkomende bij kinderen is de aarsworm. Dit zijn witte wormpjes van ongeveer een centimeter lang. Je ziet de wormpjes zitten in de ontlasting en je kind kan jeuk hebben aan de billen. Bij de apotheek of drogist kun je een wormenkuur kopen tegen de wormpjes. Goede hygiëne helpt om wormpjes te voorkomen.
Problemen met ontlasting voorkomen
Een gezond voedingspatroon met veel vezels helpt je kind om problemen met de ontlasting te voorkomen. Veel kleuters eten (te) vaak vezelarme producten. Denk aan witbrood, rijstwafels, witte rijst en maar weinig groenten. Juist vezels zijn belangrijk voor een goede stoelgang.
Oplosbare vezels zorgen ervoor dat de darmen in beweging komen. Ze maken de ontlasting smeuïg. Deze vezels zitten in groenten, fruit en peulvruchten. Niet-oplosbare vezels zitten in volkoren producten en noten. Ze zuigen het water uit de darm op. Dit maakt de ontlasting zacht.
Voldoende drinken
Vezels nemen water op. Daarom is het belangrijk dat je kind voldoende drinkt. Niet alleen maar chocolademelk of sapjes, maar juist ook gewoon water. Als je kind het lastig vindt om voldoende te drinken, vul dan dagelijks een literfles of anderhalve literfles met water. Steeds als je kind iets heeft gedronken, haal je samen deze hoeveelheid uit de fles. Zo heb je je eigen drinkmeter.
Lekker bewegen
Voor een goede stoelgang is het belangrijk dat je kind beweegt. Regelmatige beweging zorgt voor een goede werking van de darmen. Na het eten even buiten spelen, lopend of op de fiets naar school en lekker sporten dragen bij aan regelmatige ontlasting.
Bronnen: Thuisarts.nl, Isala.nl, Mlds.nl
