Heeft je baby een scheve stand van het hoofdje en één of meerdere duidelijke voorkeurshoudingen? Beweegt je baby zijn ene arm veel meer dan zijn andere arm, huilt je baby vaak en slaapt je kindje slecht? Als je deze symptomen op het internet naast elkaar zet, kom je vaak de term KISS-syndroom tegen. Er bestaat weinig tot geen wetenschappelijk bewijs voor het KISS-syndroom. Omdat de term wel regelmatig voorkomt, lees je in dit artikel wat het KISS-syndroom is en welke behandelingen er mogelijk zijn.
Wat is het KISS-syndroom?
Het KISS-syndroom is een afkorting voor de Duitse term Kopfgelenk-Induzierte-Symetrie-Störung. Als je dit vertaalt, betekent het Kopgewrichten Invloed op Storingen in de Symmetrie. Deze term werd in 1991 bedacht door de heer Biedermann. Hij zag dat baby’s die het bovenste gedeelte van hun nek niet goed konden bewegen een voorkeurshouding ontwikkelden. Dat zou verschillende klachten kunnen veroorzaken.
De achterliggende theorie bij het KISS-syndroom is dat je kindje het bovenste gedeelte van zijn nek niet of nauwelijks kan bewegen. Dat komt door een symmetriestoornis in de bovenste nekwervels. Die ontstaat meestal tijdens de bevalling. Dit kan leiden tot een verstoorde motoriek en ontwikkeling van je baby.
Weinig wetenschappelijke onderbouwing
Ongeveer 12% van alle kinderen jonger dan twaalf maanden heeft een voorkeurspositie van het hoofdje. En 8% van de baby’s heeft een asymmetrische ontwikkeling van het lichaam. Lang niet al deze kinderen ervaren daadwerkelijk problemen. Er is weinig tot geen wetenschappelijk bewijs te vinden voor het bestaan van het KISS-syndroom. Het is vooral in Nederland en Duitsland bekend bij osteopaten, chiropractors en manueel therapeuten.
Is een voorkeurshouding dan onzin?
Zeker niet. Een voorkeurshouding ontstaat al in de baarmoeder. Ieder mens heeft een voorkeur voor de linker- of rechterkant. Jouw baby dus ook. Maar omdat je kindje nog volop in ontwikkeling is, moeten wel allebei de lichaamshelften voldoende worden gebruikt. Bij het consultatiebureau controleren ze meestal ook de vorm van het hoofdje van je baby. Als ze daar een lichte afplatting zien, verwijzen ze vaak door naar een kinderfysiotherapeut.
De oorzaak van een voorkeurshouding bij baby’s is niet altijd direct aan te wijzen. Het heeft zelden schadelijke gevolgen voor de ontwikkeling van je kindje.
Symptomen van het KISS-syndroom
Hoewel er weinig wetenschappelijk bewijs bestaat, worden veel verschillende symptomen aan het KISS-syndroom toegeschreven. Dit zijn de meest genoemde symptomen die op jonge leeftijd zichtbaar zijn:
- Het hoofd staat scheef en wordt vaak naar één kant gedraaid.
- De schedel is asymmetrisch (afgeplat hoofdje).
- Je baby huilt vaker en slaapt slecht.
- Ruggetje is vaak scheef (scoliose).
- De ene heup is beweeglijker dan de andere heup.
- Protest huilen bij aan- en uitkleden.
- Slikklachten en daarbij makkelijk overgeven.
KIDD-syndroom
Er zijn nog veel meer symptomen die op latere leeftijd ook worden toegeschreven aan het KISS-syndroom. De term gaat dan volgens de heer Biedermann over in het KIDD-syndroom. Dit staat voor ‘Kopgewrichten invloed bij Dyspraxie en Dysgnosie’. Dit betekent dat de motorische ontwikkeling en de mentale ontwikkeling van je kind vertraagd is door een beperking in de beweeglijkheid van de nekwervels. Het KIDD-syndroom wordt gebruikt voor kinderen die twee jaar of ouder zijn en eerder het KISS-syndroom hadden, maar daar niet voor zijn behandeld waar dat eigenlijk wel nodig was.
De symptomen die Biederman bij het KIDD-syndroom noemt zijn onder andere:
- Evenwichtsproblemen, matige of slechte houding.
- Veel struikelen en vallen, waarbij je kind zich moeilijk kan opvangen of de val kan voorkomen.
- Vertraagde ontwikkeling van de spraak.
- Snel vermoeid, snel emotioneel en mogelijke woede-aanvallen.
- Veel hoofdpijn met als gevolg een slechte concentratie op school.
- Onzeker, onrustig, je kind heeft veel aandacht nodig.
Mogelijke behandelingen
Er zijn veel chiropractors, osteopaten en manueel therapeuten die aanbieden om baby’s met het KISS-syndroom te manipuleren. Ouders geven vaak aan dat deze behandeling hun baby helpt. De vele verhalen van tevreden ouders die op het internet te vinden zijn getuigen hiervan.
Enige voorzichtigheid is hierbij wel belangrijk. Sommige artsen waarschuwen dat manipulaties de kwetsbare wervels van de baby zouden kunnen beschadigen. Vaak gebruiken de behandelaren zachte manipulaties. De osteopaten, chiropractoren en manueel therapeuten die dit uitvoeren zijn hier meestal speciaal voor opgeleid. Het is wel belangrijk om die opleiding eventjes te checken, want het is geen beschermde titel of opleiding.
Een voorkeurshouding is ook goed te behandelen met oefeningen. Deze worden vaak gegeven door de kinderfysiotherapeut.
Wat moet ik doen als ik denk dat mijn baby het KISS-syndroom heeft?
Het verstandigste is om je zorgen eerst aan te geven bij het consultatiebureau. Als het nodig is, verwijzen ze je daar door naar de kinderfysiotherapeut. Deze kan, naast oefeningen, ook advies geven over bijvoorbeeld draaghouding en het variëren van de houding van je baby.
Als je baby veel huilt of slecht eet, kan dit ook andere onderliggende oorzaken hebben. Denk bijvoorbeeld aan een oorontsteking. Kun je niet bij het consultatiebureau terecht of denk je dat er iets ernstigs aan de hand is? Maak dan een afspraak bij je huisarts. Die kan andere oorzaken uitsluiten.
Als andere oorzaken zijn uitgesloten of de behandeling bij de kinderfysiotherapeut werkt niet (voldoende), kun je overwegen om naar een andere behandelaar te gaan.
Bronnen:
C. Happle – ‘Cases against KiSS’: a diagnostic algorithm for children with torticollis
P.L.P Brand – Systematisch literatuuronderzoek naar de effecten van behandeling bij zuigelingen met ‘kopgewrichteninvloed bij storingen in de symmetrie’ (‘Kiss-syndroom’)
