Via zintuigen ontdekt je kind de wereld om zich heen. Met sensopatisch spel kun je de ontwikkeling van die zintuigen extra stimuleren. In dit artikel lees je waarom zintuiglijke ontwikkeling belangrijk is en vind je verschillende ideeën voor sensopathische spellen.
Wat is sensopatisch spel?
Het woord sensopathie is een samenvoeging van twee woorden. Senso staat voor gevoel en pathie voor beleven. De Engelse term is sensory play, oftewel zintuiglijk spelen. Je kind gebruikt tijdens zo’n spel dus één of meerdere zintuigen. Sensopatisch spel stimuleert je kind om zijn zintuigen te gebruiken en te ontwikkelen.
Als volwassene ken je, zonder dat je je er misschien bewust van bent, een hoop zintuiglijke ervaringen. Denk aan het gevoel van gras onder je voeten, extra lang onder de warme douche staan of de geur van versgebakken appeltaart. Je kunt van geen van deze ervaringen precies omschrijven hoe het voelt. Maar je weet gelijk hoe het voelt of hoe het ruikt als je de tekst leest. Zintuiglijke ervaringen moet je kind ervaren om ze te leren.
Waarom is zintuiglijke ontwikkeling belangrijk?
Je hebt vast wel eens gehoord van de motorische mijlpalen voor kinderen. Motoriek wordt door de hersenen van je kleine aangestuurd. Maar die hersenen hebben ook informatie nodig van buitenaf voordat ze iets kunnen doen. De zintuigen van je kind verzamelen deze informatie. Deze signalen gaan vanaf de verschillende zintuigen in het lichaam naar de hersenen toe. Al spelend ontdekt je kind hoe al die zintuigen samenwerken. Sensopatisch spelen helpt daarbij.
Veel speelgoed voor kinderen spreekt bepaalde zintuigen aan. Denk aan het voelboekje, de blokkendoos of de zandbak. Je zou kunnen zeggen dat al het spel van je kleine erop gericht is om zijn eigen lichaam en de wereld om zich heen te ontdekken. Maar er zijn natuurlijk ook creatieve spellen te bedenken om samen met je kind een of meerdere zintuigen te verkennen. Gewoon met spullen die je al in huis hebt. Let er natuurlijk wel op dat het veilig blijft.
Ideeën voor sensopatisch spel met je kind
- Kliederen met eten – Droog voedsel is ideaal om mee te spelen. Vul bakjes met rijst, pasta of bonen en laat je kind lekker graaien. Je kunt het ook in plastic zakjes doen met een klein beetje water en je kind dan lekker laten kneden. Of maak samen vormpjes met verschillende (droge) etenswaren.
- Spelen met stenen – Verzamel buiten stenen, takjes, bladeren en andere materialen en maak er iets moois van.
- Spelen met kralen – Dit is een ideale manier om vormen, structuren en kleuren te leren kennen. Je kunt ze aan een touwtje rijgen om een ketting te maken, maar je kunt ook de fantasie van je kind de vrije loop laten.
- Spelen met water – In water voelen dingen anders aan. In bad of in een zwembad spelen helpt je kind om zijn lichaam op een andere manier te leren kennen.
- Geluiden maken – Elk materiaal maakt geluid. Stenen op elkaar slaan, met takjes schrapen, met rijst schudden. Kijk eens hoeveel verschillende geluiden je samen kunt maken.
- Een voelbak maken – Als je iets niet kunt zien, wordt het een hele andere ervaring. Met een oude doos kun je een voelbak maken. Maak er twee gaten in waar je kind zijn handen door kan steken. Aan de binnenkant kun je allerlei materialen doen. Wol, een spons, stenen, een knuffel et cetera. Laat je kind raden wat er aan de binnenkant van de doos zit.
- Spelen met licht – Spelen met schaduwen, met licht en donker of met licht in verschillende kleuren kan voor je kind heel interessant zijn. Knip bijvoorbeeld vormpjes uit papier en houdt deze voor een lamp.
- Knutselen – Met klei, vingerverf of andere spelmaterialen laat je je kind met zijn handen werken. In de handen van je kind zitten namelijk ontzettend veel sensoren. Daarom is het goed om je kind veel verschillende dingen met zijn handen te laten doen.
- Spelen met schuim – In bad of onder de douche kun je goed met schuim spelen. Je kunt schuim maken met zeep of shampoo, maar bijvoorbeeld ook met scheerschuim. Je kunt het ook op tafel of op een spiegel doen.
