Eiceldonatie kan uitkomst bieden als je zelf geen eicellen hebt of het maar niet lukt om zwanger te worden. Bij een eiceldonatie, doneert een vrouw haar eicellen aan een andere vrouw. Het is ontzettend fijn dat we nu technieken hebben om een eiceldonatie te kunnen doen maar er komt meer bij eiceldonatie kijken dan alleen de techniek. In dit artikel beschrijven we welke stappen je moet ondernemen om een eicel te ontvangen, eicellen te doneren en welke zaken er bij eiceldonatie komen kijken.
Waarom kiezen voor eiceldonatie?
In de meeste gevallen is een medische reden de oorzaak om te kijken naar eiceldonatie. Soms wordt eiceldonatie ook gebruikt door homostellen die een eicel wensen van een andere vrouw dan de eicellen van de draagmoeder. De meest voorkomende redenen om te kijken naar eiceldonatie zijn:
- De eierstokken zijn afwezig of werken onvoldoende
- De vrouw raakt vervroegd in de overgang
- Na een medische behandeling (denk aan chemo) werken de eierstokken onvoldoende
- De vrouw heeft een erfelijke afwijking die ze niet wil doorgeven
- Het is voor de vrouw niet mogelijk een IVF behandeling te ondergaan
Welke voorwaarden gelden voor eiceldonatie?
Eiceldonatie is niet zonder voorwaarden voor de donor. Deze voorwaarden gelden voor Nederland. In andere landen gelden weer andere regels. Zo is in veel zuid Europese landen de leeftijdsgrens een stuk hoger. Dit kan een reden zijn voor vrouwen om voor een eiceldonatie uit te wijken naar het buitenland. In Nederland is er een tekort aan eiceldonoren waardoor er een lange wachtlijst is. De meeste eiceldonoren komen van bekenden van de ontvangende vrouw. Als een donor uit het eigen netwerk echter niet mogelijk, is het heel fijn als er een onbekende eiceldonor is. In Nederland gelden de volgende voorwaarden:
- De donor heeft zelf een voltooid gezin of geen kinderwens. Er is een kleine kans dat een IVF-behandeling kan leiden tot vruchtbaarheidsproblemen.
- De donor is minimaal 18 jaar en niet ouder dan 40 jaar. Bij voorkeur is de donor tussen de 23 en 33 jaar oud.
- Het BMI is onder de 32.
- Er zijn geen erfelijke aandoeningen bekend.
- De donor heeft geen verstoorde cyclus of endometriose.
- Er is geen HIV of andere SOA besmetting.
- De eiceldonatie is vrijwillig.
Hoe gaat eiceldonatie in zijn werk?
Eiceldonatie is niet zomaar wat. Daarom vindt er eerst een gesprek plaats met de behandelend arts en meestal ook een maatschappelijk werker. Na deze psychologische screening waarin wordt gekeken of de donor gemotiveerd is en of de beslissing uit vrije wil is genomen, start de medische behandeling. Het is belangrijk om dit voortraject met zorg te doen omdat dit problemen op de langere termijn kan voorkomen. Het medische traject start met een gynaecologisch onderzoek om te kijken of de eierstokken goed bereikbaar zijn voor een IVF-behandeling. Vervolgens volgt er een bloedonderzoek waarbij o.a. getest wordt op HIV, maar ook op geslachtsziekten als hepatitis. Net als bij een natuurlijke zwangerschap, is het aan te raden om foliumzuur te slikken. Alle afspraken worden vastgelegd in een behandelovereenkomst.
De IVF behandeling bij eiceldonatie
Een IVF-behandeling voor eiceldonatie duurt tussen de twee en vier weken en start met het nemen van injecties die de eigen cyclus tijdelijk stillegt. Deze injecties kunnen in het ziekenhuis maar ook door de donor zelf geïnjecteerd worden. Meestal start na een kleine twee weken een tweede hormoonpreparaat welke als doel heeft om de rijping van meerdere eicellen te stimuleren. Ook deze dagelijkse injectie kan door de donor zelf geïnjecteerd worden.
In deze periode moet de donor regelmatig naar het ziekenhuis om een echo te laten maken. Deze echo laat zien hoeveel eiblaasjes zich ontwikkelen. Wanneer er voldoende eiblaasjes zijn (minimaal drie) en de eiblaasjes groot genoeg zijn (17 millimeter), krijgt de donor een injectie met het HCG hormoon. Dit hormoon zorgt voor de eisprong. 34 tot 36 uur na deze injectie worden de eitjes via de vagina weggenomen. Deze punctie is een medische ingreep die behoorlijk gevoelig kan zijn en waar je echt even van moet bijkomen. Na deze ingreep is het traject voor de donor klaar.
De behandeling voor de ontvanger
Ook bij de ontvangende vrouw wordt de cyclus middels hormooninjecties stilgelegd. Hierna start de ontvanger met hormoonpillen om het baarmoederslijmvlies op te bouwen. Hierdoor kunnen de eicellen zich goed nestelen. Na ongeveer een week kijkt de behandelend arts via een echo of het baarmoederslijmvlies dik genoeg is. Als dit het geval is, krijgt de ontvanger meestal op de dag voor de punctie progesteron toegediend om het baarmoederslijmvlies op de plaatsing van de eicellen voor te bereiden. De embryo of embryo’s worden vervolgens in de baarmoeder geplaatst. Na ongeveer 18 dagen kun je een zwangerschapstest doen.
De kosten van eiceldonatie
Eiceldonatie wordt gezien als een IVF behandeling en valt hierdoor, mits onder de juiste voorwaarden, meestal binnen je verzekering. Hiervoor geldt wel dat de eicellen van een bekende donor afkomstig moeten zijn. Als je gebruik maakt van eicellen uit een eicelbank, komen er wel kosten bij kijken. Denk hierbij aan een kleine vijfduizend euro. Naast de kosten voor de behandeling zijn er meestal onkosten gemoeid die gemaakt zijn door de donor. Denk hierbij aan reiskosten, parkeerkosten etc. Maak hier samen duidelijke afspraken over zodat je voorkomt dat er tijdens het traject onenigheid ontstaat.
De kans op zwangerschap met eiceldonatie
Net als bij een natuurlijke zwangerschap, is de kans op een zwangerschap met behulp van eiceldonatie afhankelijk van verschillende factoren. Denk hierbij aan de leeftijd van de donor. Gemiddeld genomen is een eiceldonatie in 30% van de gevallen succesvol.
Wetgeving en vergoedingen
Als je eiceldonor wilt worden en je doneert bij een eicelbank, krijg je hier €680,- voor. In Nederland is het verboden om commercieel eicellen te doneren. Als je kosten maakt tijdens het traject, is het wel logisch dat deze kosten door de ontvanger aan je vergoed worden. Door het in werking treden van de donorwet is anonieme donatie in Nederland niet meer mogelijk. Ieder kind mag als het 16 jaar oud is, de donorgegevens opvragen. Een eiceldonor behoudt zeggenschap over de gedoneerde eicellen zolang hieruit nog geen embryo’s zijn ontstaan.
Bronnen: Freya brochure eiceldonatie, Isala patiëntenfolder eiceldonatie, Landelijk informatiepunt donorconceptie
Gerdien is de afgelopen jaren werkzaam geweest als manager, projectleider en BABS. Ze heeft een Bachelor in hospitality management en een Master of Science. Momenteel reist ze met haar man en drie kinderen door Afrika in een landrover.
