Het spiraaltje is een populaire vorm van anticonceptie bij vrouwen. Na de pil en het condoom wint het spiraal steeds meer terrein. Dit is ook wel te verklaren want je hoeft er niet zoals bij de pil of bij een condoom steeds aan te denken. Een spiraaltje blijft namelijk langere tijd zitten. Of een spiraaltje ook voor jou een goede oplossing is, lees je in dit artikel. Je leest welke soorten spiraaltjes er zijn en natuurlijk ook wat de voor- en nadelen van deze vorm van anticonceptie er zijn.
Wat is een spiraaltje?
Een spiraaltje ziet eruit als een klein ankertje van 25 tot 35 centimeter lang. Dit ankertje wordt in je baarmoeder geplaatst en voorkomt een zwangerschap. Aan het uiteinde zitten twee draadjes die uit je baarmoedermond steken. Een spiraaltje heet officieel een Intra Uterine Device (IUD) en betekent voorwerp in de baarmoeder. Je hebt twee soorten spiraaltjes; een koperspiraal en een hormoonspiraal. Bij de koperspiraal is er koperdraad om het plastic ankertje gedraaid. Het koper zorgt ervoor dat sperma onvruchtbaar wordt. Bij een hormoonspiraal zitten er hormonen in de spiraal die zorgen voor tijdelijke onvruchtbaarheid.
Het koper spiraal als anticonceptie
Zoals hierboven beschreven zorgt koper ervoor dat je niet zwanger kunt worden. Dit komt omdat koper een zaadcel zodanig verandert, dat hij geen eicel meer kan bevruchten. Als een eitje toch bevrucht is, kan het koper er ook voor zorgen dat de bevruchte eicel vernietigd wordt. Veel vrouwen vinden een koperspiraal heel prettig omdat je voor een langere tijd nergens aan hoeft te denken en er geen hormonen in zitten. Zo zijn er nog een aantal voordelen van een koperspiraal. Natuurlijk zijn er ook nadelen aan het gebruik van een spiraaltje als anticonceptie. De grootste voor- en nadelen zetten we hieronder voor je op een rijtje.
Voordelen van een koper spiraaltje
- Goedkoop – In verhouding met andere anticonceptiemiddelen is een spiraaltje goedkoop. Met name omdat je hem maar eens in de vijf jaar hoeft aan te schaffen.
- Gemak – Nadat het spiraaltje geplaatst is heb je er geen omkijken meer naar. Een spiraaltje hoor je niet te voelen.
- Betrouwbaarheid – Ten opzichte van de pil is een spiraaltje nog betrouwbaarder. Je kunt hem namelijk niet vergeten en ook bij braken of diarree blijf je even goed beschermd.
- Geen hormonen – Als je borstvoeding geeft of liever geen hormonen van buitenaf in je lijf wilt, is een koperspiraaltje een goede oplossing. Het beïnvloedt je cyclus niet en zorgt toch voor optimale bescherming
Nadelen van een koper spiraaltje
- Soa’s – Een spiraaltje is dan wel één van de meest betrouwbare vormen van anticonceptie als het om vruchtbaarheid gaat maar het beschermt je nog steeds niet tegen sexueel overdraagbare aandoeningen. Als je seks hebt met iemand waarvan je de seksuele geschiedenis niet kent is het altijd beter om ook een condoom te gebruiken.
- Inbrengen – Een spiraaltje kan alleen door een arts ingebracht worden. Doorgaans kan je huisarts dit gewoon doen. Het inbrengen van een spiraaltje voelt niet prettig en kan als zeer pijnlijk worden ervaren.
- Hevige ongesteldheid – Bij sommige vrouwen kan de ongesteldheid door een koperspiraal juist heftiger worden. Je kunt meer last hebben van krampen en meer bloed verliezen.
- Afstoten – Je lichaam kan in sommige gevallen een spiraaltje afstoten. Je hebt dan veel last van het spiraaltje waardoor het beter is om hem eruit te halen.
Het hormoon spiraaltje als anticonceptie
Lange tijd had je alleen het Mirena hormoonspiraal maar inmiddels is daar een concurrent bijgekomen. Het merk Kyleena biedt nu ook een hormoonspiraal aan. De twee merken spiraaltjes werken op dezelfde manier waarbij het spiraaltje van Kyleena iets kleiner is dan de Mirenaspiraal. De Mirenaspiraal scheidt per dag iets meer van het hormoon progestageen af dan Kyleena. Je huisarts kan je waarschijnlijk goed advies geven over welk spiraaltje voor jou het meest geschikt is.
Het hormoonspiraaltje scheidt dus dagelijks een hoeveelheid van het hormoon progestageen uit. Dit hormoon zorgt ervoor dat de natuurlijke aanmaak van hormonen geblokkeerd wordt. Hierdoor vindt er geen eisprong plaats en kan de eicel dus ook niet bevrucht raken. Omdat de hoeveelheid hormonen in een hormoonspiraal zo klein is, kan het voorkomen dat er toch een eisprong plaatsvindt. Gelukkig zorgt progestageen er ook voor dat het baarmoederslijmvlies waar het eitje zich innestelt zo dun is dat innesteling eigenlijk niet kan. Daarnaast wordt het baarmoederhalsslijmvlies juist dikker waardoor zaadcellen veel lastiger in de baarmoeder terecht kunnen komen. Een hormoonspiraaltje werkt voor vijf jaar. De meeste voor- en nadelen die gelden voor een koperspiraal, gelden ook voor het hormoonspiraaltje. Toch zijn er nog een paar andere voor- en nadelen die specifiek gelden voor een hormoonspiraal
Voordelen hormoon spiraaltje
- Niet meer ongesteld – Je wordt waarschijnlijk helemaal niet ongesteld omdat er geen eisprong plaatsvindt.
- Minder last van hormonen – Omdat de natuurlijke aanmaak van hormonen geblokkeerd wordt, heb je waarschijnlijk ook minder last van deze hormonen in de vorm van mood swings, pms etc.
- Borstvoeding – Omdat er geen oestrogeen in een hormoonspiraaltje zitten, kun je deze gewoon gebruiken als je borstvoeding geeft.
Nadelen hormoon spiraaltje
- Hormonen – Het natuurlijke proces in je lichaam wordt verstoord door hormonen van buitenaf. Dit kan van invloed zijn op veel factoren. Sommige vrouwen zweren bij een constante staat van zijn terwijl andere vrouwen de veranderingen in hun lijf door een natuurlijke cyclus echt missen.
- Doorbraakbloedingen – Ondanks dat er geen eisprong plaatsvindt, kun je toch last hebben van doorbraakbloedingen.
Is het spiraaltje als anticonceptie voor iedereen geschikt?
Niet iedereen kan een spiraaltje laten plaatsen. Als je last hebt van een bepaalde aandoening of ooit ernstig ziek bent geweest moet je altijd met je huisarts bespreken of een spiraal voor jou tot de mogelijkheden behoort.
Kosten van het spiraaltje als anticonceptie
Een koperspiraal is goedkoper dan een hormoonhoudend spiraal. Voor een spiraal zonder hormonen betaal je tussen de 60 en 100 euro. Dit bedrag is exclusief plaatsen. Je kunt een spiraaltje kopen bij de meeste apotheken. Een Mirena- of Kyleena spiraal is wat prijziger. Hiervoor betaal je tussen de 140 en 160 euro. Deze kosten zijn ook exclusief het plaatsen. Omdat een koperspiraal soms wel tot 10 jaar werkzaam is, zijn de kosten voor een spiraaltje in verhouding niet duur. De prijs is dan ook vaak een afweging bij de keuze voor anticonceptie.
Bronnen: Artsenzorg.nl, spiraalplaatsen.nl, Anticonceptie.nl
