Je bent nog niet ongesteld en toch verlies je bloed, logisch dat je hier vragen over hebt want in principe verlies je alleen bloed tijdens je menstruatie. Toch komt spotting, de Engelse term voor vaginaal bloedverlies buiten je menstruatie om, vaker voor dan je denkt. Er kunnen verschillende oorzaken aan ten grondslag liggen. Meestal is spotting onschuldig maar in dit artikel lees je ook wanneer je beter wel een arts kunt bezoeken.
Wat is spotting
Wanneer je spotting op internet opzoekt kom je waarschijnlijk bij Engelstalige websites terecht. Het is dan ook de internationale term voor vaginaal bloedverlies en betekent letterlijk vlek. Spotting is echter een stuk minder heftig dan tijdens de menstruatie en over het algemeen pijnloos. In veel gevallen is het bloed wat donkerder van kleur. Hieronder zie je een handig overzicht van de kenmerken van zowel spotting als menstruatie.
Menstruatie
- Menstruatiebloed is meestal helderrood en heeft soms wat klontjes. Dit zie je niet bij spotting.
- De menstruatie volgt een normaal schema waarbij je iedere maand ongesteld wordt. Gemiddeld iedere 28 dagen wanneer er geen sprake is van een zwangerschap.
- Tijdens je menstruatie doorloop je een normaal patroon van 1 of 2 dagen zware bloeding gevolgd door een paar dagen van lichte bloeding.
- De menstruatie is geconcentreerd in één periode van de maand. Terwijl spotting gedurende de hele maand kan voorkomen.
- Je menstruatie gaat vaker gepaard met andere symptomen veroorzaakt door hormonale schommelingen zoals hoofdpijn, borstgevoeligheid en krampen.
Spotting
- Spotting volgt geen patroon. Sommige vrouwen verliezen wat bloed, dan een paar dagen niet en dan weer een dag wel. Het kan gedurende de hele maand gebeuren.
- Het kan voorkomen dat je iedere maand rond dezelfde dagen wat bloed verliest. In dit geval kan het gaan om een ovulatiebloeding.
- Wanneer je bloed verliest en ook last hebt van buikpijn kan spotting het gevolg zijn van letsel.
- Spotting heeft vaak een iets andere kleur dan het bloed van je menstruatie. Het kan wat lichter of juist wat donkerder zijn. De geur kan ook iets verschillen.
- Het gebruik van een hormoonhoudend anticonceptiemiddel kan de hoeveelheid bloedverlies tijdens de maand ook veranderen.
- Sommige vrouwen verliezen wat bloed na het vrijen.
Oorzaken spotting en wanneer naar de huisarts
De oorzaken van spotting zijn bijna altijd hormonaal. Wanneer je last hebt van hormoonschommelingen kun je tussentijds wat bloed verliezen. De oorzaken van hormoonschommelingen zijn legio maar vaak speelt stress een belangrijke rol als je hormoonhuishouding niet op peil is. Naast een ontregelde hormoonbalans kunnen onderstaande oorzaken ook leiden tot spotting.
Naar de huisarts
De meeste oorzaken zijn onschuldig, toch vermelden we hieronder ook wanneer je beter wel even naar de huisarts kunt gaan.
- Zwanger. Spotting kan duiden op een innestelingsbloeding en betekent dat je zwanger bent.
- Medicijnen. Er zijn een aantal medicijnen die als bijwerking hebben dat je tussentijds bloedverlies hebt. Dit gaat meestal om bloedverdunners, medicijnen voor je schildklier, medicijnen op basis van hormonen of het ontstekingsremmende medicijn Prednison. Als je twijfelt over de bijwerking van een medicijn neem dan contact op met je behandelend arts.
- Hormonale anticonceptie. Het gebruik van anticonceptie op basis van hormonen veroorzaakt vaak, met name in de eerste maanden van het gebruik, spotting. Dit komt omdat de hormonen je menstruatiecyclus kunstmatig overnemen. Als de spotting heel hinderlijk is kun je in overleg met je arts een andere vorm van anticonceptie overwegen.
- Lichamelijke aandoening. Endometriose en PCOS kunnen beiden oorzaken zijn van spotting. Bij Endometriose komen kleine delen van je baarmoederslijmvlies buiten je baarmoeder voor. Bij PCOS heb je meestal last van een onregelmatige cyclus doordat je hormoonhuishouding verstoord is. Ook dan kun je last hebben van spotting. Wanneer je last hebt van één van deze aandoeningen ben je meestal al onder behandeling van een arts. Bespreek je tussentijdse bloedverlies echter altijd tijdens een afspraak.
- Soa. Chlamydia of gonorroe zijn de meest bekende veroorzakers van spotting. Als je het vermoeden hebt dat je een soa hebt doordat je zonder condoom met iemand seks hebt gehad kun je het best zo snel mogelijk contact opnemen met je huisarts of de GGD.
- Schildklier. Wanneer je schildklier te traag werkt heb je vaak last van vermoeidheid, spierpijn en gewichtstoename. Spotting kan ook het gevolg zijn een traag werkende schildklier.
- Afwijkingen. In het gebied rond je baarmoeder, met name bij de baarmoedermond of -holte kunnen afwijkingen ontstaan zoals een wondje, poliep of afwijkende cellen. Deze factoren kunnen zorgen voor spotting en zijn meestal ook reden om je huisarts te bezoeken
- Ontsteking. Een ontsteking in het kleine bekken veroorzaakt naast koorts, buikpijn en een veranderende ontlasting ook regelmatig spotting. Vermoed je een ontsteking, neem dan contact op met je huisarts.
- Vrijen. Je kunt na het vrijen wat bloedverlies hebben. Als dit na enkele uren uit zichzelf weer stopt is het meestal onschuldig. Houdt het echter langer aan, dan kun je beter even contact opnemen met je huisarts.
Wanneer je last hebt van spotting moet het gebruik van een inlegkruisje voldoende zijn en zul je er verder weinig last van moeten ondervinden zoals andere lichamelijke ongemakken. Wanneer het bloedverlies echt duidelijk meer is dan ‘vlekjes’ bloed, het langer duurt dan enkele uren of dagen neem dan contact op met je huisarts.
Wat kun je zelf doen?
Als je last hebt van spotting is het raadzaam om bij te houden wanneer je bloed verliest en wat de mogelijke oorzaak was. Je kunt op een menstruatiekalender gemakkelijk bijhouden of je bijvoorbeeld seks hebt gehad, of je anticonceptie hebt gebruikt en of je bloed bent verloren. Op deze manier kun je zelf een patroon ontdekken en bekijken of de spotting een duidelijke oorzaak heeft en onschuldig is of dat je beter even naar je huisarts kunt gaan.
Hiernaast kun je juist baat hebben bij het gebruik van hormonale anticonceptie. Wanneer je geen pil of hormoonhoudend spiraal gebruikt en toch last hebt van spotting kunnen deze vormen van anticonceptie je hormoonhuishouding beter reguleren.
Let er in het algemeen op dat je hormoonhuishouding in balans is. Voldoende slaap, gezonde voeding, een gezond gewicht en geen stress dragen allemaal bij aan een gebalanceerde hormoonhuishouding.
Bronnen: Nederlandse Huisartsen Genootschap en Medical News Today
